|
Jaargang 2012, nr 2-3
Dit nummer bevat volgende
bijdragen:
- Paulien ANDRIESSEN: De hoornindustrie in
Aalten, uniek in Nederland
- In Aalten, een agrarisch dorp in Gelderland
dichtbij de Duitse grens, zijn vanaf 1855
hoorndraaierijen actief geweest. De hoorndraaiers
maakten van buffelhoorn tal van producten:
pijpenstelen, handvatten voor paraplu's en
wandelstokken, knopen, kammen, snuifdoosjes,
seinfluitjes en messenheften. Ze begonnen met een
voetdraaibank in een kamertje thuis. Later gaven
ze in fabrieken werk aan tientallen, soms honderden,
werknemers.
Hoe is die industrie daar ontstaan en hoe heeft die
zich hondetrd jaar lang kunnen handhaven.
- Veerle LEYSEN: Onder de schoorstenen van de
zinkfabriek. Arbeidersleven rond de zinkindustrie in
de Belgische Kempen in de 20e eeuw
- Vanaf het laatste kwart van de 19e eeuw vestigden
zich in de Kempen bedrijven die nieuw waren in de
streek, hoofdzakelijk zink- en chemische fabrieken. De
keuze van vestigingsplaats lag voor de hand: omdat
deze industrieën uitermate schadelijk zijn voor
het milieu werd de voorkeur gegeven aan dunbevolkte
gebieden. Bovendien waren de lonen in de Kempen zeer
laag door het ontbreken van een nijverheidstraditie en
er waren ook geen arbeidersorganisaties die voor de
rechten van de arbeiders konden opkomen met stakingen
tot gevolg. To slot vergemakkelijkte de pas
aangelegde verkeersinfrastructuur - zoals de spoorlijn
Antwerpen-Mönchengladbach of IJzeren Rijn, het
Kempens Kanaal en het Kanaal van Beverlo - de
aan- en afvoer van grondstoffen en producten.
De zinknijverheid heeft ongetwijfeld de grootste
sporen nagelaten, niet alleen op landschappelijk maar
ook op maatschappelijk vlak.
- Liesbeth DEKEYSER en Ann VERDONCK: Marbrite
Fauquez, een 20e eeuw opaalglas en succesproduct van de
glasfabriek S.A. Verreries de Fauquez
- Marbrite Fauquez is een opvallend en in de massa
gekleurd opaalglassoort die geproduceerd werd vanaf de
jaren 1920 tot de jaren 1960 te Fauquez, ten zuiden
van Brussel. De grote doorbraak kwam er na
de voorstelling op de 'Exposition Internationale des
Arts Décoratifs et Industriels Modernes' te
Parijs in 1925. Marbrite is te beschouwen als de
opvolger
- Marc LAENEN: Het oude postgebouw in
Turnhout
- Het postgebouw (1899-1900) aan de oostzijde van de
Grote Markt in Turnhout is één van de
vele officiële postgebouwen, die het toenmalige
ministerie van Spoorwegen, Posterijen en Telegrafie
door heel het land heeft laten neerzetten. Deze
publieksgebouwen waren samen met de stations van de
Belgischespoorwegen een enorme investering en vormden
symbolen van de vernieuwing in de publieke
dienstverlening
- Willemijne LINSSEN: Heterogeen en
divers. Ingenieurs in de lage landen, ca
1800-1850
- Alhoewel de waarde van de ingenieursopleiding
vandaag hoog ingeschat wordt, moesten ingenieurs
tijdens de eerste helft van de 19e eeuw vechten voor
hun plaats op de arbeidsmarkt. In het artikel wordt
ingegaan op de algemene ontwikkelingen die het
ingenieursberoep kenmerkte en de diversiteit die
schuilgaat onder de professionele titel van ingenieur,
zowel op de internationale scène als op meer
lokaal niveau. Hoe ontwikkelde dit beroep zich
tijdens de eerste decennia na de Belgische
onafhankelijkheid en doorheen de 19e eeuw? Hoe
zagen ingenieurs zichzelf: als harde werkers,
verlichte geesten of ... apostelen ?
- Museumbespreking:
- Boekbesprekingen:
- Cacao langs de Zaan
- De mythe Krupp ontleed
- Modellen vertellen. De passie van een
schoolmeester
- Tussen wal en schip. Erfgoed op en rond het
water in Vlaanderen
- Spoorhistorie in Nederland en
België
|